| Bedrijfsnaam |
Transvalia,
Eerste Zuidnederlandsche Rijwielfabriek, Gebr. Kaan |
| Oprichting |
1881 in Hoek
(bij Terneuzen) |
| Merken |
Behalve het
merk Transvalia gebruikten de gebroeders Kaan vóór de oorlog ook de merken Aurora,
Edelweiss, Elvira, Gracia, Mundus, Optima Cycles, The Morning Post, Victoria en GEKA
(GEbroeders KAan). |
| Opheffing |
Zeer
waarschijnlijk eind jaren vijftig. |
 |
| Transvalia Rijwielfabriek voor de brand in 1929. Met dank
aan www.zeelandboek.nl
voor deze foto. |
De oprichters van Transvalia waren Fr.
en M.J. Kaan. In het begin gingen deze twee broers "Ideaal"-naaimachines
importeren. Niet lang daarna werd ook de productie van rijwielen ter hand genomen. Het
bedrijf noemde zich "Eerste Zuidnederlandsche Rijwielfabriek", later werd dit
"Transvalia Rijwielfabriek" (uit solidariteit met de Transvaalse Boeren).
In 1919 verhuisde het bedrijf naar Middelburg, van waaruit
de Nederlandse klanten gemakkelijker bediend konden worden. In de jaren twintig lag de
rijwielproductie bij 10.000 - 15.000 stuks per jaar - een betrekkelijk groot aantal voor
die tijd.
Op 7 december 1929 werd het fabrieksgebouw van Transvalia in
Middelburg door een brand totaal verwoest. De brand sloeg van een ander gebouw over op
Transvalia. In 1931 overleed Mattheus Kaan, nadat zijn broer Fr. Kaan al eerder was
overleden. Diens zoons, A.D. en D. Kaan, namen nu de leiding over.
In hat adresboek van Middelburg van 1953/54 wordt nog alleen
maar D. Kaan vermeld als rijwielfabrikant aan de Seissingel 6. In 1956/57 staat bij
D. Kaan alleen nog "fabrikant" en in 1960 is alleen "Kaan geboren
Le Grand M.E." aan de Seissingel 6 nog overgebleven in het adresboek van
Middelburg. In een advertentie van 1958 duidt de firma zichzelf aan met "Firma
Kaan-Callenfels, Transvalia Rijwielen, Middelburg". In het vakblad "F4"
wordt ten slotte in 1967 melding gemaakt dat de Firma Gebr. Kaan (nu in handen van
C. Meliefste en J.H. Bergman) van de Seisweg nr. 6 verhuist naar nr. 139. Van de
activiteiten van de firma Kaan is na de oorlog in de beschikbare literatuur weinig tot
niets terug te vinden. Ook zijn voor- én naoorlogse Transvalia-fietsen zeer zeldzaam. Er
mag van uit worden gegaan dat Transvalia in de jaren vijftig en zestig nog maar een
bescheiden omvang had en in de jaren zeventig vermoedelijk niet meer bestond.
Met dank aan Hans Ruissen,
die in Het Zeeuws Archief informatie over de fa. Gebr. Kaan heeft opgezocht.
|
